Uroczystości w 73. rocznicę śmierci majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”

mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszko”- 73. rocznica śmierci – prof. K. Szwagrzyk 73 lata temu w mokotowskim więzieniu dokonano egzekucji na majorze Zygmuncie Szendzielarzu „Łupaszce” – dowódcy 5. Brygady Wileńskiej Armii Krajowej. W Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL o godzinie 17 zaplanowano projekcję filmu dokumentalnego „Pan major „Łupaszka” oraz wykład Michała Gawriłowa. Wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej profesor Krzysztof Szwagrzyk mówi, że major Zygmunt Szendzielarz był jednym z najdzielniejszych dowódców podziemia antykomunistycznego. Walczył z Niemcami, Litwinami, Sowietami i rządami komunistycznymi w Polsce do 1948 roku. „Dowodzona przez niego 5. Brygada Armii Krajowej należała do najlepszych, najbitniejszych, najdzielniejszych i przez długi czas brygada podporządkowana panu majorowi stanowiła cel niezwykle wielu działań aparatu komunistycznego” – podkreśla Krzysztof Szwagrzyk. Wiceprezes IPN dodaje, że w 1946 roku żołnierze „Łupaszki” przeprowadzili skutecznie akcje bojowe rozbicia placówek UB na Pomorzu, paraliżując funkcjonowanie komunistów na tym terenie. „Zarekwirowanymi samochodami ciężarowymi, udając grupy operacyjne UB, milicji i wojska, rozbijali kolejne powiatowe urzędy bezpieczeństwa publicznego, likwidując funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, w tym Sowietów” – mówi profesor Szwagrzyk. Jak dodaje, wśród działań powojennego podziemia antykomunistycznego trudno znaleźć tak skuteczne akcje prowadzone z takim rozmachem, które przez pewien czas sparaliżowały państwo komunistyczne na terenie, na którym działali żołnierze majora „Łupaszki”. „Łupaszko” został aresztowany przez UB 30 czerwca 1948 roku w Jordanowie i osadzony w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie. Jak mówi profesor Krzysztof Szwagrzyk przez całe śledztwo major Zbigniew Szendzielarz zachował godną postawę, przyjmując wszelkie zarzuty na siebie. „I ta bohaterska postawa była widoczna prze cały czas śledztwa, procesu, do ostatniej chwili, gdy wyprowadzano go na egzekucję” – mówił profesor Szwagrzyk. Major Szendzielarz wychodził z celi z podniesioną głową, żegnając się z innymi osadzonymi w celi słowami „Z Bogiem panowie”. W wyroku wydanym 2 listopada 1950 roku komunistyczny sąd skazał majora Szendzielarza na karę śmierci. Wyrok strzałem w tył głowy wykonano 8 lutego 1951 roku o 20.15. Wraz z „Łupaszką” zginęli także jego podkomendny z 4. i 5. Brygady Wileńskiej podporucznik Lucjan Minkiewicz pseudonim „Wiktor” i jego dowódca, ostatni komendant Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej, podpułkownik Antoni Olechnowicz pseudonim Podhorecki. W 2013 roku Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN podczas prac prowadzonych na kwaterze „Ł” na Powązkach odnalazło szczątki majora Szendzielarza. Pogrzeb państwowy dowódcy Brygady Wileńskiej AK odbył się w 2016 roku na wojskowym cmentarzu powązkowskim.IAR/ Informacyjna Agencja Radiowa/ #Jędrzejczyk/w mk