Francja: dyskusja o możliwości prawnej przeprowadzenia referendum w sprawie imigracji

Francja – imigranci – referendum – prawo – konstytucja – artykuł 11 Przez Francję przetacza się dyskusja na temat francuskiej polityki migracyjnej. Ideę przeprowadzenia referendum w sprawie imigracji poparło 65 procent badanych w sondażu instytutu CSA dla telewizji CNEWS, a w badaniu zrealizowanym dla „Le Figaro” przez firmę konsultingową Odoxa-Backbone trzy czwarte ankietowanych. Postulat rozpisania referendum w sprawie imigracji przedstawili prezydentowi Emmanuelowi Macronowi w zeszłym tygodniu liderzy Republikanów i Zjednoczenia Narodowego – Éric Ciottii Jordan Bardella. Politycy i prawnicy-konstytucjonaliści dyskutują o możliwości prawnej jego przeprowadzenia. Paryski adwokat Pierre Gentillet, wykładowca na Uniwersytecie ParisI Panthéon-Sorbonne, przypomniał w wywiadzie dla jednej z rozgłośni komercyjnych, że kwestię referendów we Francji reguluje artykuł 11 Konstytucji. Stanowi on, że możliwe jest poddanie pod referendum dowolnego projektu ustawy, który dotyczyłby organizacji władzy publicznej, reformy polityki gospodarczej, społecznej i środowiskowej, usług publicznych lub ratyfikacji traktatu. Prawnik zwraca uwagę, że artykuł „wymienia maksymalnie sześć tematów, wśród których nie ma kwestii imigracji”. Pierre Gentillet dodał, że biorąc przepis literalnie, rozpisanie referendum w sprawie imigracji wydaje się niemożliwe. Jednak – jak przypomniał – istnieje we Francji precedens wykorzystania artykułu 11 niejako „poza jego zapisami”. „W 1962 roku generał [Charles] de Gaulle zorganizował referendum, by zmienić sposób wyboru prezydenta Republiki, który wówczas odbywał się w drodze pośredniego, powszechnego głosowania parlamentarnego na bezpośrednie głosowanie powszechne. Aby dokonać tej zmiany Konstytucji, wykorzystał jej artykuł 11. Zatem zgodnie z literą prawa generał de Gaulle nie miał takiej możliwości, nie mógł zorganizować referendum w sprawie rewizji konstytucji, jednakże zrobił to” – powiedział Pierre Gentillet. Podkreślił, że ta znacząca rewizja – mimo sprzeciwu Trybunału Konstytucyjnego – została zaakceptowana i od 1965 roku akceptują ją wszyscy kandydaci startujący we francuskich wyborach prezydenckich. Inni prawnicy twierdzą, że aby zorganizować referendum w sprawie imigracji na mocy artykułu 11, konieczna jest zmiana Konstytucji. W opinii profesora prawa publicznego Benjamina Morela jest ona prosta do przeprowadzenia z punktu widzenia prawnego, skomplikowana zaś pod względem politycznym, gdyż wymaga zebrania odpowiedniej większości w Parlamencie. Furtką do organizacji referendum jest artykuł 49 ustęp 3 francuskiej Konstytucji, który daje możliwość przyjęcia ustawy bez jej głosowania w Parlamencie. Procedurę uruchamia Prezes Rady Ministrów. IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/YT.Radio Courtoisie & www.publicsenat.fr & wcześn./d jl/w dw