„Dziennik Bałtycki”: Malbork – wystawą Muzeum Zamkowe zmierzy się z legendami o zakonie krzyżackim

„Dziennik Bałtycki” – Malbork – Muzeum Zamkowe – zakon krzyżacki – legendy – wystawa Muzeum Zamkowe w Malborku podjęło wyzwanie zmierzenia się z opowieścią o czarnych i białych kartach historii zakonu krzyżackiego. Gazeta regionalna „Dziennik Bałtycki” pisze, że placówka zrobi to za pomocą wystawy zatytułowanej „Nigra Crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego”. Dyrektor malborskiego Muzeum Zamkowego, doktor habilitowany Janusz Trupinda wyjaśnia, że ideą wystawy jest zniuansowanie opowieści o Krzyżakach – wyjście poza skrajne oceny działalności zakonu. „Czyli z jednej strony odżegnywanie ich od czci i wiary [w związku] z realizowaniem pod płaszczykiem tego czarnego Krzyża swoich ukrytych zamierzeń, takich bardzo przyziemnych, dalekich od idei, które głosili. A z drugiej strony pogląd, że to byli ludzie idei, którzy poświęcali całe swoje życie realizacji misji szerzenia wiary, a dodatkowo szerzyli tutaj na tych naszych terenach też cywilizację” – powiedział Janusz Trupinda. Dyrektor dodał, że wystawa zwraca uwagę na to, jak na przestrzeni wieków kształtowały się różne narracje o zakonie. Punktem ciężkości jest wiek XIX i początek XX wieku, kiedy opowieść o Krzyżakach służyła tworzącym się wówczas współczesnym państwom – niemieckiemu i Polakom tęskniącym za własnym niepodległym państwem – do kształtowania swoich tożsamości narodowych. Janusz Trupinda powiedział, że wystawa zaczyna swoją opowieść od średniowiecza, żeby pokazać, że już wtedy działalność zakonu krzyżackiego budziła kontrowersje. Wyjaśnił, że w XIII wieku skarżono się, że Krzyżacy nie są zainteresowani nawróceniem tylko nawracaniem; że ważne jest dla nich to, aby utrzymać pretekst do walki, natomiast później już niekoniecznie troszczą się o jakieś chrzczenie czy budowę kościołów. Zarzucano im, że starają się wręcz utrzymać plemiona pruskie, a potem Litwinów czy Żmudzinów w pogaństwie, żeby mieć kogo nawracać. „No, a później cała dyskusja związana z rzezią Gdańska i podbojem Pomorza. To było przekroczenie Rubikonu” – powiedział dyrektor malborskiego muzeum, podkreślając, że „nie było dla ludzi późnego średniowiecza rzeczą oczywistą, że Zakon Rycerski kieruje swój miecz wobec chrześcijan, wobec władców chrześcijańskich”. „No i zaczyna się dyskusja. To pokazujemy na początku. Z drugiej strony też to, co robili Krzyżacy, czyli ideologię, którą zaczynają budować, odpierając ataki” – wyjaśnił. Janusz Trupinda dodał, że w tle opowieści o zakonie krzyżackim jest siłą rzeczy malborski zamek. Wernisaż wystawy „Nigra Crux, mala crux. Czarna i biała legenda zakonu krzyżackiego” odbędzie się 27 września. IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/dziennikbaltycki.pl & zamek.albork.pl/d jl/i pcz/w dwi/