9 lat temu zmarł Władysław Bartoszewski, historyk, dyplomata i pisarz

Władysław Bartoszewski – 9. roczn. śmiercidokumentacja Dziewięć lat temu zmarł Władysław Bartoszewski, historyk, dyplomata, dziennikarz i pisarz. Podczas II wojny światowej działał w Polskim Państwie Podziemnym, współpracował z Radą Pomocy Żydom „Żegota”. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Był orędownikiem dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego, kawalerem Orderu Orła Białego. Miał honorowe obywatelstwo państwa Izrael i tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Jego dewiza życiowa brzmiała: „warto być przyzwoitym”. Wykładał historię Polski na uniwersytetach krajowych, i jako profesor wizytujący – za granicą. Po 1989 roku dwukrotnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych, był ambasadorem Rzeczpospolitej w Austrii, a także senatorem IV kadencji. Przewodniczył Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, był też wieloletnim przewodniczącym Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Od 2007 roku pełnił funkcję pełnomocnika premiera do spraw dialogu międzynarodowego. W czasie II wojny światowej w 1940 roku Władysław Bartoszewski został aresztowany i wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie przebywał sześć miesięcy. Od sierpnia 1942 roku był żołnierzem Armii Krajowej i współpracownikiem Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Po upadku Powstania Warszawskiego opuścił stolicę, by kontynuować działalność konspiracyjną. Po wojnie, prześladowany przez komunistyczny reżim, pod zarzutem szpiegostwa spędził w więzieniach łącznie sześć i pół roku (w latach 1946-48 i 1949-54). Został zrehabilitowany w 1955 roku. Działał w opozycji demokratycznej, był internowany w stanie wojennym. Napisał około 50 książek, opublikował blisko 1500 opracowań i artykułów naukowych, głównie na temat niemieckiej okupacji, zagłady Żydów, stosunków polsko-niemieckich i polsko-żydowskich. Wygłosił szereg odczytów na forach międzynarodowych. Władysław Bartoszewski był laureatem wielu wyróżnień, w 1966 roku otrzymał tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznany przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. W 1995 roku został uhonorowany Orderem Orła Białego. W latach 2011-2015 pełnił funkcję Kanclerza Orderu Orła Białego. Zmarł 24 kwietnia 2015 roku. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.(więcej) Urodził się w 19 lutego 1922 roku w Warszawie. W czasie II wojny światowej był więźniem w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz. Został zwolniony dzięki działaniom PCK w Międzynarodowym Czerwonym Krzyżu oraz staraniom rodziny. Podczas Powstania Warszawskiego odznaczono go Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych. W 1970 roku, w związku z aktywną działalnością opozycyjną i licznymi kontaktami w krajach zachodnich, został objęty zakazem druku w Polsce do jesieni 1974. Był też poddany licznym represjom, jak rewizje, odmowa wydania paszportu czy rozpowszechnianie fałszywych informacji. W 1978 roku współzakładał Towarzystwo Kursów Naukowych, w latach 80. wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz na uniwersytetach niemieckich – w Monachium, Eichstaett i Augsburgu. Podczas wydarzeń Sierpnia 1980 był sygnatariuszem apelu 64 do komunistycznych władz o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. W latach 1980-1981 należał do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku został internowany, zwolniony 3 maja 1982. W latach 1990-1995 pełnił funkcję ambasadora w Wiedniu. Był ministrem spraw zagranicznych w rządach: Józefa Oleksego w 1995 roku oraz Jerzego Buzka – od 2000 do 2001 roku. W latach 1997-2001 zasiadał w Senacie, gdzie pracował między innymi w komisji praw człowieka i praworządności. Od 2001 do 2010 roku – prezes polskiego PEN-Clubu, w późniejszych latach – honorowy prezes tej organizacji. Był też wieloletnim członkiem zarządu Fundacji na rzecz Wymiany Informacji Katolickiej, należącej do Konferencji Episkopatu Polski. Władysław Bartoszewski miał tytuł profesora uniwersytetu bawarskiego, a także tytuł doktora honoris causa licznych uniwersytetów, między innymi w: Warszawie, Wrocławiu, Marburgu, Uniwersytetu Żydowskiego w Baltimore. Był honorowym obywatelem kilku polskich miast. Został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Republiki Federalnej Niemiec oraz Austriackim Krzyżem Honorowym Nauki i Sztuki I Klasy. Pośmiertnie, w 2015 roku Władysław Bartoszewski został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.