Tova Friedman – 80. rocznica wyzwolenia Auschwitz-Birkenau

Tova Friedman – sylwetkadokumentacja Tova Friedman to jedna z najmłodszych – miała wtedy 7 lat – osób ocalałych z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Została orędowniczką pamięci o Holokauście. Występuje przeciw antysemityzmowi, nacjonalizmowi, uprzedzeniom i mowie nienawiści. Dziś ma 86 lat i mieszka w USA. Była terapeutką, nauczycielką akademicką i działaczką społeczną. Tova Friedman urodziła się 7 września 1938 roku w Gdyni. W trakcie okupacji niemieckiej przebywała z rodzicami w getcie w Tomaszowie Mazowieckim, potem w obozie pracy w Starachowicach. Stamtąd w czerwcu 1944 roku wywieziono ją z matką do obozu Auschwitz-Birkenau. Ojca deportowano do Dachau. W Auschwitz kilkulatka dwukrotnie uniknęła śmierci w komorze gazowej. Po uwolnieniu obozu przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 roku, radzieccy żołnierze zrobili jej i grupie innych dzieci zdjęcie z wytatuowanymi na ramionach numerami obozowymi – Tova Friedman mała numer 27633. Fotografia przeszła do historii II wojny światowej. W 1950 roku Tova Friedman wyemigrowała z rodzicami do Stanów Zjednoczonych. Studiowała tam psychologię, literaturę i pracę społeczną. Była nauczycielem akademickim na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, a także terapeutką i dyrektorką w organizacji Jewish Family zajmującej się pomocą społeczną w hrabstwach Somerset i Warren. Obecnie mieszka w Highland Park w stanie New Jersey. W 2023 roku na rynku polskim ukazały się jej wspomnienia. „Byłam dzieckiem Auschwitz. Opowieść o ocaleniu”. Autorka napisała tam: ”Moje imię to 27633. Jestem jedną z Ocalałych. Mam zatem obowiązek reprezentować półtora miliona żydowskich dzieci zamordowanych przez nazistów. One nie mogą mówić, muszę zabrać głos w ich imieniu”.Informacyjna Agencja Radiowa/mm/K.Koziełł/dok.