Jak nauczyć dzieci miłości do Ojczyzny? Jak wytłumaczyć im świat? Dodajmy jeszcze rozmowy o polityce, a jakże. Coraz trudniejsze, bo też nasza rzeczywistość jest coraz bardziej zagmatwana. Jak pokazać, że to, co nasze, jest ważne, bo nasze, a cudze trzeba po prostu szanować? Zadanie jest o tyle trudniejsze, że nie wynieśliśmy wzorców z dzieciństwa.

Do szkoły podstawowej chodziliśmy w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, czyli w czasach, gdy co miesiąc ustawiano nas w równiutkie szeregi na obowiązkowe apele. Na przykład z okazji Pierwszego Maja. Albo października – miesiąca oszczędzania. W listopadzie? Z okazji kolejnej rocznicy rewolucji październikowej… Miłość do Ojczyzny przejawiała się pamięcią o tragedii, jaką Polakom zgotowali Niemcy podczas II wojny światowej oraz umiłowaniem bratnich narodów, w tym oczywiście Związku Radzieckiego. Rodzice wprawdzie mówili czasem, że to wszystko nie do końca tak wygląda, ale w szczegóły za bardzo się nie wdawali. Słyszałam o Katyniu, o wydarzeniach Grudnia ’70. Ze stanu wojennego pamiętam czołgi na ulicach Poznania i wszechobecny niepokój.

Wyrosłam więc w przekonaniu, że patriotyzm, to coś podejrzanego, co wmawia nam się w szkole, a przecież jest nieprawdziwe. 11 listopada kojarzył mi się wyłącznie ze Świętym Marcinem i długimi kolejkami do piekarni po tradycyjne rogale. Szczęśliwie, pod koniec podstawówki czasy się zmieniły i można było usłyszeć inną wersję historii już w sposób oficjalny. Przygotowywaliśmy kolejną akademię, tym razem na 11 Listopada. Nasza polonistka scenariusz miała gotowy, bo kilka lat wcześniej za zrealizowanie go została wyrzucona z liceum, w którym uczyła. I odbywała pokutę w naszej szkole…

Ale prawdą jest, że do umiłowania Ojczyzny, do szacunku dla niepodległości i dla tych, którzy nam ją wywalczyli, doszłam dużo później. W dużej mierze sama. I nadal uczę się i uczę. Wciąż też nie mam tego poczucia, że już wiem i umiem. Jest to proces, który musi trwać. Bo każda miłość potrzebuje czasu, wysiłku, a nawet ofiary.

Tak naprawdę jednak dla mnie patriotyzm oznacza po prostu pielęgnowanie w sobie wdzięczności wobec tych, którzy byli przed nami. Jedni dbali o nasz język, o kulturę, o wiarę ojców. Inni oddali życie, byśmy my mogli żyć w wolności. Pytanie, czym się kierowali? Jak byli wychowani? W co wierzyli? To coś więcej niż tylko bieżąca polityka. To ciągłe sięganie do fundamentu, do tego, co nas wszystkich łączy. I odkrywanie, że ktoś już tu żył przed nami, że wkładał serce i wysiłek w to, co zechciał nam zostawić.

Autorka jest mamą pięciorga dzieci, tłumaczką języka angielskiego. Prowadzi bloga panilyzeczka.manifo.com. Jest również współautorką książki Gdy świat jest domem – blog Sosenki. Gdy dom jest światem – blog Pani Łyżeczki, a także laureatką konkursów literackich.

Zdjęcie ilustracyjne/Pixabay.com