Sąd Najwyższy postanowił o odwieszeniu postępowania w sprawie procesu brzeskiego

Sąd Najwyższy – proces brzeski – Wincenty Witos – RPO Sąd Najwyższy postanowił o odwieszeniu postępowania w sprawie procesu brzeskiego, w którym w latach trzydziestych dwudziestego wieku został skazany między innymi Wincenty Witos. Sprawę zainicjował Rzecznik Praw Obywatelskich składając wniosek kasacyjny. Chodzi o formalną rehabilitację skazanych. Maciej Brzózka z zespołu prasowego Sądu Najwyższego przekazał, że postępowanie kasacyjne było zawieszone na czas odtworzenia akt. „Na posiedzeniu w dniu dzisiejszym Sąd Najwyższy podjął decyzję o wznowieniu zawieszonego postępowania, co ma związek z zakończeniem postępowania odtworzeniowego. W sprawie nie został wyznaczony jednak termin dalszego rozpoznania” – powiedział Maciej Brzózka. Zaznaczył, że Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację w lipcu 2020 roku. „15 grudnia tego samego roku zdecydowano o zawieszeniu postępowania do czasu wydania orzeczeń, do czasu odtworzenia akt. Opublikowano wówczas także ogłoszenie, w którym zwrócono się do wszystkich żyjących spadkobierców oraz członków rodzin osób skazanych o przekazanie oryginałów lub kopii dawnych dokumentów” – mówił. Akta sprawy były poszukiwane zarówno w polskich, jak i zagranicznych archiwach. Maciej Brzózka dodał, że udało się dotrzeć jedynie do paru dokumentów i publikacji, które pozwoliły na odtworzenie akt Sądu Najwyższego w ograniczonym zakresie. Publikacja ogłoszenia skierowanego do spadkobierców skazanych także nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. „Udało się natomiast odtworzyć fragmenty protokołów i uzasadnień obu wyroków zapadłych przed wojną w Sądzie Najwyższym. Dokonano tego na podstawie dokumentów z Archiwum Akt Nowych, przedwojennego urzędowego Zbioru Orzeczeń SN, a także obszernych fragmentów uzasadnienia wyroku z maja 1933 r. opublikowanych wtedy w dzienniku PPS »Robotnik«” – przekazał Maciej Brzózka. Proces brzeski był wynikiem konfliktu politycznego między sanacją a ugrupowaniami opozycyjnymi. Na ławie oskarżonych znalazło się sześciu członków PPS i pięciu ludowców. Proces rozpoczął się w październiku 1931 roku przed Sądem Okręgowym w Warszawie, po ponad pięćdziesięciu rozprawach wyroki zapadły w styczniu 1932 roku. Na trzy lata więzienia zostali skazani Stanisław Dubois, Mieczysław Mastek, Adam Pragier, Adam Ciołkosz z PPS oraz Józef Putek z PSL „Wyzwolenie”, na dwa i pół roku Norbert Barlicki z PPS i Władysław Kiernik z PSL „Piast”, na dwa lata Kazimierz Bagiński z PSL „Wyzwolenie” i Wincenty Witos z PSL „Piast” – na półtora roku, Adolf Sawicki z SCh został uniewinniony. Sąd Najwyższy w 1933 roku postanowił o utrzymaniu wyroków. Formalnie skazani zostali objęci amnestią w 1939 roku, ale nie oznacza ona rehabilitacji i uniewinnienia.IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/ #Krać/i wz/w hm