Mieczysław Fogg o powstaniu warszawskim
Warszawa – powstanie warszawskie – Mieczysław Fogg – kultura Powstanie warszawskie trwało 63 dni, w czasie których walczono nie tylko na barykadach z karabinem w ręce, ale również angażowano się w obronę stolicy na wiele innych sposobów. W archiwum Polskiego Radia zachowało się nagranie Mieczysława Fogga, który opowiadał o swoim udziale w powstaniu warszawskim. Legendarny polski piosenkarz, zadebiutował w 1928 roku na scenie warszawskiego kabaretu Qui Pro Quo. W momencie wybuchu II wojny światowej był już powszechnie znanym i lubianym wykonawcą, który w czasie okupacji, za zgodą władz Podziemnej Polski występował w warszawskich kawiarniach dostępnych dla polskiej publiczności. W konspiracji Mieczysław Fogg działał pod pseudonimem Ptaszek. Jak sam mówił na antenie Polskiego Radia w 1969 roku, od razu po rozpoczęciu powstania zgłosił się na ochotnika a już kolejnego dnia zaproponował, że w ramach służby może wykorzystać swój talent wokalny. „Zwróciłem się do Golskiego, mówię panie kapitanie, może ja bym trochę pośpiewał. Był bardzo zdziwiony moją propozycją, powiedział, że może powstanie potrwa pięć, sześć dni, więc nie wie czy jest sens w ogóle rozpoczynać. Ja mówię, panie kapitanie, wydaje mi się, że moje śpiewanie będzie miało więcej znaczenia dla żołnierzy, niż powiedzmy stanie na warcie z karabinem, w którym jest pięć nabojów” – mówił artysta. Mieczysław Fogg wspominał również, że jego występy w trakcie powstania warszawskiego, których łącznie dał około stu, choć na chwilę pozwalały ludziom zapomnieć o trwającej dookoła wojnie. „W czasie powstania i grozy, jaka nas ogarniała, ludzie ginęli przecież jak muchy, te kilka piosenek które ja śpiewałem tu i ówdzie, dawały jakieś zapomnienie” – wspominał na antenie Polskiego Radia Mieczysław Fogg. Co ciekawe Mieczysław Fogg jako pierwszy wykonał także słynny „Marsz Mokotowa”, której słowa i nuty dotarły do artysty kanałami. „Szybko nauczyłem się tej piosenki. Kilka dni później odbyła się tak zwana szumnie premiera. Piosenka była od razu przyjęta bardzo gorąco i serdecznie” – powiedział artysta. Mieczysław Fogg za swój udział w powstaniu warszawskim otrzymał Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami. W czasie okupacji udział również schronienia ukrywającym się Żydom a także pomagał w wyrabianiu dla nich fałszywych dokumentów, za co po wojnie został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Powstanie warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia o 17:00. Był to największy zryw podziemia w okupowanej Europie, w czasie którego kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy Armii Krajowej, przez dwa miesiące, walczyło z znacznie przeważającym wrogiem. Pozbawione pomocy sowietów, którzy zatrzymali się na prawym brzegu Wisły, powstanie skapitulowało 2 października 1944 roku. IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/#Lis/i plu/w kry