Szanowna Pani Minister
Barbara Nowacka
Ministerstwo Edukacji Narodowej
al. Jana Chrystiana Szucha 25
00-918 Warszawa

     W odpowiedzi na konsultacje dotyczące nowych podstaw programowych oraz likwidacji prac domowych przedstawiamy stanowisko środowiska rodziców i nauczycieli związanych z Fundacją Mamy i Taty.

     Obszar edukacji jest jednym z kluczowych dla rozwoju i przyszłości obywateli oraz krajów. Doskonale rozumiały to państwa, które przed laty były zapóźnione gospodarczo i cywilizacyjnie, jednak nakłady na edukację pozwoliły im osiągać coraz wyższą pozycję w rankingach OECD, a obecnie zajmować pozycje liderskie. Doskonale rozumieli to nasi przodkowie w okresie zaborów jak i Ojcowie Niepodległości tworząc i rozwijając powszechne szkolnictwo w Rzeczpospolitej.

     Jesteśmy przeciwni likwidacji prac domowych, o czym szczegółowo informujemy w osobnym piśmie. Odnośnie podstawy programowej podpisujemy się pod uwagami przygotowanymi przez Ruch Ochrony Szkoły, którego jesteśmy członkiem, a które to uwagi załączamy w aneksie do pisma (https://serwisrodzinny.pl/pelna-tresc-dokumentu-ruchu-ochrony-szkoly-dotyczace-zmian-podstaw-programowych/).

     Generalne uwagi w odniesieniu do proponowanych przez MEN zmian przedstawiamy w 10 poniższych punktach:

1. Uważamy, że wysoki poziom edukacji jest kluczowy dla rozwoju kraju i dobrostanu jego obywateli. Przykłady krajów takich jak Finlandia, Japonia, Singapur, Chiny czy Dania wskazują, że edukacja jest jedną z najważniejszych zmiennych wpływających na wybicie się z głębokiego zapóźnienia.
2. Stoimy na stanowisku, że w kontekście geopolitycznym w którym się znajdujemy, edukacja musi dostarczać szeroką znajomość języka ojczystego, obcego, historii, wychowania patriotycznego i wiedzy o fundamentach kulturowych, narodowych i religijnych Rzeczpospolitej.
3. Nie zgadzamy się z eliminacją z przedmiotów humanistycznych – języka polskiego, historii, historii sztuki, filozofii, WOS, HIT – wątków związanych z kulturą antyku (grecką i rzymską) – stanowi ona fundament kultury europejskiej i polskiej.
4. Nie zgadzamy się na eliminację podstaw dziedzictwa judeo-chrześcijańskiego oraz dzieł autorów chrześcijańskich – klasycznych jak i współczesnych. Dziedzictwo to jest elementarzem światowego humanizmu i wspólnym mianownikiem głębokiego rozumienia człowieka i jego miejsca we wszechświecie.
5. Jesteśmy przeciwni ograniczaniu wątków patriotycznych i walki narodowej z zaborcami i okupantami, a także wycinaniu elementów kultury związanych z tymi wydarzeniami, takich jak pieśni, przedstawienia patriotyczne itp.
6. Za absurdalne uważamy twierdzenia, iż należy uczyć dzieci głównie tego co jest im znane, powszechne lub mające praktyczny charakter. Idea nauki polega na odkrywaniu tego co nieznane, czasem trudne lub wymagające dłuższych wyjaśnień.
7. Jesteśmy przeciwni ograniczaniu umiejętności krytycznego myślenia, poznawania materiałów źródłowych, umiejętności pisania recenzji, sztuki recytowania czy wiedzy jak pozyskać życiorysy kandydatów na kluczowe stanowiska w Rzeczpospolitej i Unii Europejskiej.
8. Zamiast obcinać program należy zwiększyć liczbę godzin przedmiotowych. Polska posiada stosunkowo niski wskaźnik godzin spędzanych przez młodzież na lekcjach.
9. Uważamy, że obniżanie poziomu nauczania, obcinanie programów, likwidacja prac domowych zwiększą nierówności społeczne i staną się przyczyną wykluczenia dzieci rodziców zarabiających średnio lub poniżej średniej krajowej, których nie stać na posłanie swoich dzieci do dobrych szkół prywatnych lub społecznych.
10. Szkoła powinna posiadać walor wychowawczy i stanowić swoiste przedłużenie wartości i tradycji wynoszonych z domu. Kształtować mądrych i odpowiedzialnych za siebie, swoją rodzinę i swój kraj obywateli. Tylko w ten sposób możemy dać podstawy dla kształtowania szczęśliwych obywateli i budowania dobrobytu w bezpiecznym Państwie.

     Prosimy o poważne rozpatrzenie naszych postulatów. Należy wzmacniać, a nie osłabiać potencjał edukacyjny. Pokusa szkoły łatwej, prostej, przyjemnej i niestawiającej wymagań może być silna w kontekście presji części rodziców i części środowiska nauczycielskiego oraz samych dzieci. Jednak zarówno nasza historia jak i historia wiodących krajów w OECD wskazuje, że szkoła musi dawać solidne podstawy wiedzy i postaw obywatelskich i ogólnoludzkich.

Załączamy wyrazy szacunku,

Monika Chilewicz
Dyrektor Generalna Fundacji Mamy i Taty
filolog angielska

Marek Grabowski
Prezes Fundacji Mamy i Taty
socjolog