115 lat temu urodziła się Wanda Modlibowska, pilotka i działaczka konspiracyjna
Wanda Modlibowska – 115. roczn. urodzindokumentacja 115 lat temu, 19 listopada 1909 roku, urodziła się Wanda Modlibowska, znakomita pilotka szybowcowa i działaczka konspiracyjna. Była pierwszą kurierką wysłaną z Francji do okupowanej Polski. Brała udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie prześladowana przez UB. Jej pasja do lotnictwa zrodziła się pod koniec lat 20. ubiegłego wieku. W 1930 wstąpiła do Aeroklubu Poznańskiego. Trzy lata później uzyskała dyplom pilota szybowcowego kategorii A, potem kolejnych kategorii. Jako jedna z pierwszych kobiet w Polsce zdobyła licencję instruktorską z prawem szkolenia na szybowcach. Ustanawiała kolejne rekordy Polski i świata, między innymi długości lotu czy odległości przelotu w linii prostej. W lutym 1939 roku za działalność w lotnictwie polskim została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. Po wybuchu II wojny światowej została zmobilizowana do polskiej eskadry. W kampanii wrześniowej przewoziła rozkazy i meldunki od dowódców walczących oddziałów. Po klęsce wojny obronnej przedostała się najpierw do Rumunii, a potem do Francji. Tam, na polecenie generała Władysława Sikorskiego, przeszła specjalne szkolenie, w tym również dla szyfrantów. Była pierwszą emisariuszką i szyfrantką wysłaną z Francji do okupowanej Polski. Po zakończeniu pracy kurierki w 1941 roku została kierowniczką sekretariatu biura Delegatury Rządu RP na Kraj odpowiedzialną za utrzymywanie stałego kontaktu pomiędzy władzami Polski na emigracji a jej organami na okupowanym terytorium. Jako żołnierz Armii Krajowej brała udział w Powstaniu Warszawskim. W marcu 1945 roku została aresztowana przez NKWD i trafiła do Berezówki na Uralu. W listopadzie została zwolniona i wyjechała do Frankfurtu nad Odrą, chcąc ukryć działalność konspiracyjną. Pojawiła się w Polsce z dokumentami repatriacyjnymi jako osoba powracająca z wywózki do Niemiec. Jednak w 1948 roku została negatywnie zweryfikowana – straciła licencję pilota, pracę instruktora szybowcowego i wstęp na lotniska. W 1949 roku bezpodstawnie aresztowana na 18 miesięcy trafiła do więzienia. Do 1956 roku była prześladowana przez Urząd Bezpieczeństwa. Zmarła 11 lipca 2001 roku w wieku 92 lat. (więcej) Wanda Modlibowska i jej siostra bliźniaczka Maria urodziły się 19 listopada w 1909 roku w Czachorowie w powiecie gostyńskim. Pochodziły z rodu Modlibowskich herbu Dryja, ziemiańskiej rodziny o patriotycznych tradycjach. W latach 1923-1924 Modlibowska uczęszczała do szkoły prowadzonej przez Siostry Sercanki Sacre Coeur w Polskiej Wsi koło Pobiedzisk. Z zawodu była chemiczką – ukończyła wydział chemii na Uniwersytecie Poznańskim, uzyskując w 1937 roku tytuł magistra. Od młodości uprawiała wiele dyscyplin sportowych: narciarstwo, wioślarstwo, wspinaczkę górską, jednak to lotnictwo stało się jej pasją. Jako instruktor szybowcowy wyszkoliła wielu znakomitych pilotów, którzy osiągali sukcesy, między innymi Irenę Kempównę, jedną z rekordzistek Polski i świata w szybownictwie, oraz Juliana Bojanowskiego, będącego wieloletnim pilotem doświadczalnym w Instytucie Lotnictwa. Wylatała na szybowcach 738 godzin, a na samolotach 1123 godziny. Ustanowiła dziewięć rekordów Polski i jeden międzynarodowy. Za swoją działalność niepodległościową i sportową otrzymała wiele odznaczeń, między innymi Warszawski Krzyż Powstańczy , Srebrny Krzyż Zasługi, Krzyż Walecznych, Medal „Zasłużony dla Lotnictwa”, Złoty Medal Aeroklubu Polskiego, Medal Czesława Tańskiego, Medal „60-lecia Aeroklubu”, Medal „60. rocznicy Dęblińskiej Szkoły Lotniczej”, a Aeroklub Poznański uhonorował ją odznaką „Zasłużony dla Województwa Poznańskiego”. Wanda Modlibowska zmarła samotnie 2001 roku, jako pensjonariuszka w Domu Pomocy Społecznej w Łężeczkach. Dwa lata póżniej jej imieniem został nazwany Aeroklub Poznański.Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/O. Kłosińska/K.Sowińska/K.Koziełł/dok.