Obywatelski projekt ustawy wraz z uzasadnieniem
Fundacja Mamy i Taty: Obywatelski Projekt zmiany Ustawy: Prawo Oświatowe
1
***PROJEKT***
USTAWA
z dnia ……… 2019 r.
o zmianie ustawy ? Prawo oświatowe
Art. 1.
W ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. Z 2018 r. poz. 996) wprowadza się następujące zmiany:
1) Art. 86 ust. 2 otrzymuje następujące brzmienie:
2. Podjęcie działalności w szkole lub placówce przez stowarzyszenie lub inną organizację, o których mowa w ust. 1, wymaga uzyskania zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki oraz wyrażeniu zgody, o której mowa w ust. 4.?.
2) w art. 86 po ust. 3 dodaje się ust. 4, 5 i 6 w brzmieniu:
4. Podjęcie przez stowarzyszenie lub inną organizację, o których mowa w ust. 1, działalności w szkole lub placówce wymaga zgody rodziców udzielonej po doręczeniu im prospektu informacji wychowawczej, o którym mowa w ust. 5. Stowarzyszenie lub inna organizacja bezpłatnie doręcza prospekt informacji wychowawczej rodzicom na adres poczty elektronicznej lub w postaci papierowej za pośrednictwem dyrektora szkoły lub placówki. Jeśli rodzic w ciągu 7 dni od daty doręczenia prospektu nie zgłosi do dyrektora szkoły zastrzeżeń odnośnie informacji zawartych w prospekcie, przyjmuje się, że wyraża zgodę na podjęcie przez dane stowarzyszenie lub inną organizację działalności w szkole w proponowanym kształcie. Podjęta w szkole działalność stowarzyszenia lub innej organizacji nie może wykraczać poza działania wskazane w prospekcie informacji wychowawczej.
5. Prospekt informacji wychowawczej obejmuje: 1) przedstawienie ideału wychowawczego; 2) wyczerpującą prezentację programu działalności edukacyjnej i wychowawczej w szkole lub placówce wraz ze wskazaniem jego recenzentów naukowych i rekomendacji udzielonej programowi przez inne podmioty; 3) wskazanie literatury przedmiotu, na której oparty jest program tej działalności; 4) wskazanie osób prowadzących działalność w szkole lub placówce
Fundacja Mamy i Taty: Obywatelski Projekt zmiany Ustawy: Prawo Oświatowe
2
wraz z prezentacją ich zawodowych biogramów oraz doświadczenia;
5) prezentację materiałów graficznych oraz pomocy
dydaktycznych wykorzystywanych podczas działalności
edukacyjnej i wychowawczej w szkole lub placówce;
6) pouczenie o terminie i
sposobie zgłaszania zastrzeżeń.
6. Zgoda, o której mowa w ust. 4 może być w każdym czasie cofnięta bez
podawania przyczyny.
7. Do doręczeń, o których mowa w ust. 4 stosuje się odpowiednie przepisy
kodeksu postępowania administracyjnego.
8. Obowiązek sporządzenia prospektu informacji wychowawczej, uzyskania
pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki oraz zgody rodziców udzielonej po
doręczeniu im prospektu informacji wychowawczej dotyczy również form działalności
dydaktyczno-wychowawczej szkoły wykraczających poza ustaloną podstawę
programową. Ustępy 2. 5 stosuje się odpowiednio.
8. W razie naruszenia obowiązków, o których mowa w ust. 2 ? 5, sąd może
przyznać rodzicom dziecka odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego
za doznaną krzywdę solidarnie od szkoły lub placówki i stowarzyszenia lub innej
organizacji.
Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie z dniem …
UZASADNIENIE
obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo oświatowe.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. Z 2018 r. poz. 996)
przewiduje konieczność uzyskania pozytywnej opinii rady rodziców oraz wydania zgody przez
dyrektora szkoły lub placówki przed podjęciem przez stowarzyszenie lub inną organizację
działalności w danej szkole lub placówce. Takie środki nie są jednak wystarczające do
dostarczenia rodzicom szczegółowej wiedzy na temat treści przekazywanych dzieciom podczas
Fundacja Mamy i Taty: Obywatelski Projekt zmiany Ustawy: Prawo Oświatowe
3
organizowanych przez dane stowarzyszenia lub inne organizacje zajęć dodatkowych. Zdarza się
więc, że dzieci uczęszczają na zajęcia, na które, w przypadku posiadania przez rodziców
dokładniejszej informacji na ich temat, nie zostałyby zapisane. Konieczność sporządzenia przez
wymienione podmioty prospektu informacji wychowawczej umożliwia rodzicom sprawowanie
rzeczywistej kontroli nad sposobem edukacji dziecka podczas zajęć dodatkowych. Z drugiej
strony, oprócz samej informacji na temat ewentualnych zajęć, rodzice powinni mieć możliwość
wyrażenia sprzeciwu co do ich organizacji oraz wpływu na ich kształt. Opinia rady rodziców nie
odzwierciedla poglądów samych rodziców; jest to ciało kojarzone z prowadzeniem działań w
sprawach organizacyjnych, nie zaś podejmowaniem decyzji dotyczących treści zajęć
dodatkowych, nieraz bardzo ściśle związanych z obyczajowością lub innymi kluczowymi dla
sposobu wychowania tematami. Projektowana regulacja wprowadza środki umożliwiające
rodzicom wywarcie realnego wpływu na kształt i sam fakt organizacji dodatkowych zajęć. W
ten sposób urzeczywistnione zostaje konstytucyjne prawo rodziców do wychowania dziecka
zgodnie z własnymi przekonaniami, wyrażone w art. 48 Konstytucji.
Proponowany w projekcie wymóg sporządzenia prospektu informacji wychowawczej
wydaje się być dobrym środkiem do zapewnienia rodzicom wiedzy na temat treści zajęć;
trudno wyobrazić sobie inną drogę informacji na ich temat, niż wychodzącą od podmiotu, który
zajęcia te będzie przeprowadzał. Sam sposób wyrażenia przez rodziców zgody na organizację
zajęć w danym kształcie może być przedmiotem dyskusji. Należy pamiętać, że postawienie
organizatorom zajęć zbyt dużych wymagań i zbytnie skomplikowanie procesu organizacji zajęć
może paraliżować działalność, którą dane stowarzyszenia i organizacje winne prowadzić i
spowodować znaczne zmniejszenie liczby zajęć dodatkowych. Dlatego odpowiednim wydaje
się tryb, w k tórym za zgodę rodzica poczytuje się brak jego sprzeciwu w odpowiednim
terminie.
Wspominany w projekcie art. 86 ustawy – Prawo oświatowe jest jedynym przepisem
regulującym opisywaną materię. Projektowana zmiana ustawy wypełniłaby więc lukę prawną,
pozwalając na lepszą realizację z ałożeń stojących u p odstaw r egulacji z ustępów 1 , 2 i 3
Fundacja Mamy i Taty: Obywatelski Projekt zmiany Ustawy: Prawo Oświatowe
4
omawianego artykułu. Należy także nadmienić, że projektowana regulacja nie jest sprzeczna z
prawem Unii Europejskiej, jako że jej przedmiot nie jest objęty jego zakresem.
Wprowadzenie projektowanych przepisów zwiększa kontrolę rodziców nad procesem
wychowawczym, co należy uznać za pozytywny skutek społeczny. Równocześnie,
proponowana zmiana nie wywołuje oczywistych, bezpośrednich skutków gospodarczych i
finansowych. Należy zauważyć, że proponowany tryb udzielania zgody na organizację zajęć nie
spowalnia w znaczny sposób organizacji zajęć dodatkowych, dając jednocześnie rodzicom
rzeczywisty wpływ na ich kształt.