35 lat temu zmarł Ryszard Cieślak, aktor, reżyser, pedagog

Ryszard Cieślakdokumentacja 35 lat temu, 15 czerwca 1990 roku, zmarł Ryszard Cieślak, aktor, reżyser, pedagog. Był czołowym współpracownikiem reformatora i teoretyka teatru Jerzego Grotowskiego i współtwórcą sukcesów Teatru Laboratorium. Otrzymał tytuł „Najwybitniejszego aktora off-Broadway sezonu 1969/70”, po raz pierwszy przyznanego aktorowi nieanglojęzycznemu przez krytykę nowojorską. Urodził się 9 marca 1937 roku w Kaliszu. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego studiował na politechnikach w Łodzi i Krakowie, a od 1957 roku na Wydziale Lalkarskim PWST w Krakowie. Na początku lat 60. Ryszard Cieślak poznał Jerzego Grotowskiego, który w tym czasie prowadził w Krakowie zajęcia gry aktorskiej. Reżyser zaprosił go do opolskiego teatru ”13 Rzędów”, późniejszego ”Laboratorium”, od 1965 roku z siedzibą we Wrocławiu. W Teatrze Laboratorium Ryszard Cieślak brał twórczy udział w poszukiwaniu teatru czystego, bez maniery, docierającego do człowieka. Zagrał we wszystkich przedstawieniach zrealizowanych przez Grotowskiego. Z czasem stał się czołowym aktorem jego teatru i symbolem nowej metody aktorskiej, przesuwającej akcenty z przygotowań do konkretnych roli w stronę pogłębionych treningów psychologicznych. W 1965 roku wcielił się w tytułową rolę w ”Księciu Niezłomnym” Pedra Calderóna de la Barci. Wielu krytyków uznało tę kreację za kamień milowy w sztuce aktorskiej. W 1967 roku zagrał Umiłowanego w przedstawieniu „Ewangelie”, które znalazło potem kontynuację w „Apocalypsis cum figuris” z 1968 roku. W tej wielkiej realizacji Teatru Laboratorium, w której wykorzystano cytaty między innymi z Biblii i Dostojewskiego, Cieślak stworzył kolejną legendarną, graną następnie przez ponad dziesięć lat rolę – Ciemnego. Wykorzystał w niej swoje doświadczenia osobiste i zawodowe. Aktor pojawiał się także na srebrnym ekranie, między innymi w małym epizodzie jako Adam w filmie Witolda Leszczyńskiego „Rekolekcje”. Zmarł 15 czerwca 1990 roku w Houston w Teksasie w Stanach Zjednoczonych. Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok./w Siekaj