W Warszawie otwarta zostanie wystawa IPN „Nie tylko Siwiec”

R. Siwiec – wystawa – 55. roczn. śmierci W Warszawie na dziedzińcu Zamku Królewskiego otwarta (11.00) zostanie wystawa „Nie tylko Siwiec”. Ekspozycję przygotował Instytut Pamięci Narodowej w 55. rocznicę śmierci Ryszarda Siwca, który w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, w której wzięły udział także polskie jednostki, 8 września 1968 roku na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie dokonał samopodpalenia. 4 dni później, 12 września, w wyniku rozległych poparzeń zmarł. Wystawa, wyjaśnia jej autor doktor Grzegorz Majchrzak z Biura Badań Historycznych IPN, ma przypomnieć nie tylko o niezwykłym czynie Ryszarda Siwca. Wystawa pokazuje polskie protesty przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego – w tym ludowego Wojska Polskiego – na Czechosłowację w sierpniu 1968 roku oraz akty solidarności z Czechami i Słowakami – zarówno te na terenie Polski, jak i w samej Czechosłowacji, a także w środowisku polskiej emigracji na zachodzie Europy. „Na wystawie przypomniane zostały osoby, które przeciwko inwazji protestowały lub okazywały swoją solidarność z Czechami i Słowakami, za co często płaciły bardzo wysoką cenę, a najbardziej tragicznym protestem był gest Ryszarda Siwca, który dokonał samospalenia” – wyjaśnia historyk. Plansze wystawy pokazują również kolportaż ulotek, zarówno tych „produkowanych” w kraju, jak i przemycanych z Czechosłowacji. Doktor Majchrzak wyjaśnia, że wielu Polaków protestowało przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, zarówno w Polsce jak i na Zachodzie. Naukowiec przypomina, że komunistyczne sądy PRLu skazały na dotkliwe kary wiele protestujących osób. „Zapadło kilkanaście wyroków więzienia, najwyższy wyrok otrzymała Bogusława Blaifel dwa lata pozbawienia wolności. Z kolei studentkę Uniwersytetu Jagiellońskiego Joannę Koszyk sąd skazał na 10 miesięcy więzienia za wywieszenie w akademiku transparentu wzywającego Rosjan do opuszczenia Czechosłowacji”. Protest Ryszarda Siwca był najdramatyczniejszym aktem sprzeciwu wobec inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Samopodpalenia Siwiec dokonał w obecności przywódców partii, dyplomatów i 100-tysięcznej publiczności. Komunistyczne władze nakazały zatarcie wszelkich śladów z relacji dziennikarskich i filmowych, a do publicznej wiadomości podano jedynie informację o chorobie psychicznej Ryszarda Siwca, ojca pięciorga dzieci. Pośmiertnie prezydent Czech Vaclav Havel przyznał Ryszardowi Siwcowi jedno z najwyższych odznaczeń w tym kraju – Order Tomasza Masaryka I klasy. Prezydent Słowacji Ivana Gasparovica, też pośmiertnie, odznaczył go Orderem Podwójnego Białego Krzyża III klasy, najwyższym wyróżnieniem przyznawanym cudzoziemcom. Informacyjna Agencja Radiowa IAR #Banach /w kry